26 października 2015 roku Radni Sejmiku Województwa Wielkopolskiego uchwalili Plan Zrównoważonego Rozwoju Publicznego Transportu Zbiorowego dla Województwa Wielkopolskiego, w skrócie nazywany planem transportowym. Plan transportowy jest dokumentem planistycznym określającym kluczowe cele i kierunki rozwoju publicznego transportu zbiorowego realizowanego na terenie województwa wielkopolskiego w perspektywie do roku 2025.
Projekt badawczy związany z tworzeniem planu transportowego został wykonany na zlecenie Marszałka Województwa Wielkopolskiego. Głównym wykonawcą był Zakład Systemów Transportowych (kierowany przez prof. PP Agnieszkę Merkisz-Guranowską) funkcjonujący w ramach wydziału Maszyn Roboczych i Transportu, a w konsorcjum uczestniczyli także Instytut Logistyki i Magazynowania w Poznaniu oraz firma Imagine Advertising z Gdyni.
Prace nad projektem rozpoczęły się 2013 roku. W trakcie opracowywania planu transportowego, zrealizowano 5 kluczowych zadań, polegających na: inwentaryzacji istniejącego stanu wiedzy, realizacji badań w gospodarstwach domowych, realizacji badań na sieci transportowej, opracowaniu modelu ruchu dla stanu istniejącego i prognozowanego oraz opracowaniu docelowych rozwiązań organizacyjnych.
Inwentaryzacja stanu wiedzy dotyczyła istniejących wojewódzkich i ogólnokrajowych: strategii rozwoju, planów inwestycyjnych i planów zagospodarowania przestrzennego. Badania w gospodarstwach domowych przeprowadzone na terenie całej Wielkopolski pozwoliły zdiagnozować motywacje podróży ponadpowiatowych (liczba podróży i docelowe lokalizacje) oraz sposób ich realizacji (transport indywidualny lub zbiorowy). Natomiast przeprowadzone badania pasażerów w przewozach kolejowych i autobusowych dały rzeczywisty obraz motywacji podróży, jak i stopnia wypełnienia środków publicznego transportu zbiorowego.
Zebrane informacje umożliwiły budowę symulacyjnego modelu ruchu dla Wielkopolski. W modelu tym odzwierciedlono zarówno aktualną stronę podażową (sieć drogową i kolejową, przebiegi linii autobusowych i tras kolejowych oraz harmonogramy przewozów), jak i stronę popytową, wyrażoną poprzez miejsca generowania ruchu (np. osiedla mieszkaniowe) miejsca przyciągania ruchu pasażerskiego (np. miejsca pracy, nauki, wypoczynku, ośrodki zdrowia itp.), a także motywacje podróży (skąd dokąd odbywają się podróże i w jakim celu). Na tej podstawie w modelu ruchu przeprowadzono rozłożenie potoków pasażerskich na sieci transportowej, a następnie skalibrowano model w oparciu o wyniki pomiarów natężenia ruchu. W tym zakresie skorzystano z wyników kompleksowego badania ruchu uzupełnionego o własne analizy i badania uzupełniające. Pozwoliło to na odzwierciedlenie aktualnych zachowań i podróży w skali całego województwa i na jego styku z województwami sąsiednimi, a jednocześnie stanowiło punkt wyjścia do prac prognostycznych.
Zbudowany prognostyczny model ruchu, uwzględnia wszelkie zmiany infrastrukturalne, jakie zostaną zrealizowane w Wielkopolsce do roku 2025, w tym przyjęte do realizacji plany inwestycyjne związane z nowymi miejscami pracy. Oszacowanie potrzeb przewozowych w perspektywie roku 2025 przeprowadzono w 3 scenariuszach: realistycznym, zmniejszonej mobilności oraz zwiększonej mobilności. Dla każdego ze scenariuszy zostało opracowane rozwiązanie transportowe dostosowane do jego realiów w zakresie ponadpowiatowych przewozów pasażerskich. Przy budowie docelowego rozwiązania – oferty publicznego transportu zbiorowego kierowano się czterema zasadniczymi kryteriami: wielkością potoku pasażerskiego, dostępnością i nowoczesnością infrastruktury, czasem podróży i gęstością zaludnienia.
Rezultatem było zaproponowanie rozwiązania, w którym szkieletem systemu transportowego jest sieć kolejowa złożona z 21 linii, uzupełniona 23 liniami autobusowymi publicznego transportu zbiorowego. W stosunku do obecnego rozwiązania, zakłada ono utrzymanie 19 aktualnie eksploatowanych linii kolejowych i wprowadzenie 2 nieeksploatowanych w ruchu pasażerskim linii oraz zasilenie szkieletu linii kolejowych 23 liniami autobusowymi. Rozwiązanie to jest identyczne dla wszystkich 3 analizowanych scenariuszy demograficzno-gospodarczych, różni się natomiast częstotliwościami kursowania na poszczególnych liniach.
Ostatecznie opracowano rozwiązania organizacyjne stwarzające warunki prawidłowego funkcjonowania przewozów pasażerskich o charakterze użyteczności publicznej w województwie wielkopolskim.
Plan spotkał się z dobrym przyjęciem ekspertów, co zostało potwierdzone na licznych konferencjach m. in. Systemy Logistyczne Teoria i Praktyka w Warszawie, czy konferencji SITK w Rosnówku. Efekty pracy ekspertów z Zakładu Systemów Transportowych Politechniki Poznańskiej znalazły również pozytywny odbiór za granicą Polski, co zaowocowało wykładami zapraszanymi wygłoszonymi przez dra inż. Macieja Bieńczaka oraz dr inż. Szymona Fierka na Uniwersytecie Technicznym w Berlinie.